گروه سیاسی فاطر نیوز؛ با وجود مخالفت های داخلی وخارجی بر سر استقرار سامانه دفاعی پاتریوت ناتو در مرز ترکیه و سوریه ،طی روز های گذشته نیروهای آمریکایی ناتو برای نصب این سامانه وارد خاک ترکیه شدند.در همین رابطه سردار یدالله جوانی مشاور عالی نماینده ولی فقیه در سپاه طی مصاحبه ای به بررسی ابعاد و انگیزه های ترکیه برای استقرار این سامانه در خاک ترکیه پرداخته است.
مقامات ترکیه بارها احتمال حمله نظامی سوریه به خاک کشورشان را در حد صفر عنوان کردند، با این حال معتقدند امروز بیش از هر زمان دیگری به استقرار سامانه دفاعی پاتریوت نیازمندند.این دوگانه گویی ها و تلاش برای استقرار
سامانه موشکی به چه منظور صورت گرفته است؟
به نظر می رسد استقرار سامانه پاتریوت در مرز ترکیه و سوریه دارای اهداف کوتاه مدت و بلند مدتی باشد.در اهداف کوتاه مدت به نظر می رسد که استقرار این موشک ها بیشتر در چهارچوب یک عملیات روانی برای امید بخشی به تروریست ها باشد تا این که آنها اقدامات تروریستی خودشان را تداوم ببخشند ویک اطمینان خاطری داشته باشند که به هر حال غرب در حوزه نظامی تا رسیدن آنها به اهدافشان آمادگی دارد ، ایستادگی می کند ، چرا چون یکی از برداشت هایی که در کوتاه مدت از استقرار این موشک ها ممکن است صورت بگیرد یک مداخله نظامی خارجی در مسائل سوریه است و این به لحاظ روانی می تواند کمکی باشد برای گروه های تروریستی وکسانی که در داخل با حاکمیت و نظام حکومتی در حال جنگ و ستیز هستند .
اما از اهداف بلند مدت این اقدام می توان به اهداف منطقه ای و فراسوری آن نگاه کرد استقرار این موشک ها در مرز ترکیه و سوریه نشان می دهد که بحران آفرینی غرب در سوریه دارای ابعاد وسیع منطقه ای و فراتر از مرز های سوریه است و آنها اقداماتشان را در این منطقه صرفا در مرزهای سوریه خلاصه نمی کنند از طرفی هم پذیرش این اقدام از طرف ترکیه نشان دهنده آن است که ترک ها به دنبال به دست گرفتن یک نقش در منطقه ومسائل منطقه حاضر اند به هر نوع همراهی با غربی ها و خصوصا آمریکایی ها دست بزنند به گونه ای که می توان گفت اهداف راهبردی استقرار سامانه پاتریوت در واقع در راستای منافع غرب ، ناتو و آمریکایی ها است و در اینجا این ترک ها هستند که با تصور همراهی با غرب می توانند به یک نقش برتر منطقه ای دسترسی پیدا بکنند و لذا همانطور که اشاره شد با این که از ناحیه سوریه هیچ گونه تهدیدی متوجه ترکیه نخواهد بود می توان گفت این یک نوع امتیاز دهی است به غربی ها و در مجموع ناتو در راستای اهداف راهبردی که آنها برای منطقه خاورمیانه و تحولات در این منطقه دارند.
خوب اگر این یک امتیاز دهی به غربی هاست چرا ترکیه بر استقرار پاتریوت پافشاری می کند؟ یعنی ترکیه بدون هیچ چشم داشتی این اقدام را صورت داده است؟
طبیعی است که در چنین وضعیتی استقرار این موشک ها در مرز ترکیه و سوریه نمی تواند تامین کننده ی منافع ترک ها باشد و ترکیه با این اقدام روابطش را با همسایه های خود تیره خواهد کرد و آن حسن هم جواری آسیب می بیند و در نهایت در دراز مدت هم منشا هزینه های سنگین تر برای ترک ها خواهد بود.آن چه که این سامانه ها دنبال می کند نه منافع ترک ها بلکه منافع غربی هاست و ترک ها با این اقدام نه تنها به موقعیت منطقه ای مورد نظرشان نخواهند رسید بلکه با تیره کردن روابطشان با کشورهای پیرامونی مثل سوریه و عراق قطعا در آینده مشکلاتی را برای خودشان رقم خواهند زد.
آیا این سامانه برای دفاع از خاک اسرائیل و غرب در مقابل هر گونه اقدام نظامی ایران در دفاع از خاک خودش در مرز ترکیه استقرار پیدا نکرده است؟
خوب من اشاره کردم که استقرار موشک ها اهداف فراسوری دارد و غربی ها و آمریکایی ها اهداف منطقه ای را در خاورمیانه ، دنبال می کنند و این اقدام در راستای برنامه های راهبردی آن ها هست که یکی از مصادیق می تواند همین موضوع باشد که شما اشاره کردید به نظر می رسد این بحرانی که دراین منطقه به وجود آمده و خود غربی ها و آمریکایی ها و صهیونیست ها در ایجاد این بحران نقش برجسته ای دارند ، از این فرصت استفاده می کنند برای این که بتوانند مجموعه ای از اقدامات را در راستای برنامه های آینده خودشان در منطقه داشته باشند که یکی از آنها استقرار سامانه پاتریوت است .
اما سران روسیه اعلام کرده بودند هدف نهایی این اقدام قطعا ایران است؟
حالا روس ها اشاره کردند که یکی از این اهداف یا اهداف نهایی بحث ایران است اما در مجموع ما معتقد هستیم که این اقدامات نمی تواند تامین کننده منافع غربی ها در راستای هر نوع اقدام احتمالی نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران باشد چرا که توانمندی ها و قدرت نظامی ما بسیار فراتر از آن است که با استقرار چنین سامانه هایی بتوانند آن را محدود و یا کنترل بکنند و یک امنیتی را برای خودشان تامین بکنند.
پس دلیل مخالفت ایران با استقرار این سامانه چیست؟
جمهوری اسلامی استقرار این سامانه را به نفع کشورهای منطقه ارزیابی نمی کند ، ایران معتقد است استقرار این موشک ها حتی به ضرر خود ترکیه است.
جمهوری اسلامی با چه دلیلی این اقدام را به ضرر ترکیه می داند در حالی که معتقد است این مسئله تهدیدی برای کشورمان نیست؟
ما همسایه ترکیه هستیم و ترک ها باید به این مسئله واقف باشند که این اقدام نمی تواند تامین کننده منافع خود آنها هم باشد به عنوان مثال بحرانی که در سوریه ایجاد شد و ترک ها در آن ایفای نقش کردند امروز اگر بخواهیم یک برآورد دقیقی را داشته باشیم می بینیم این بحران به نفع ترکیه تمام نشده است. ترک ها تصور می کنند در همراهی با آمریکایی ها می توانند به یک نقش برتر در منطقه دست پیدا کنند در حالی که این گونه نبوده و آنها جز ضرر چیز دیگری نصیبشان نخواهد شد.
با توجه به سخنرانی دیروز بشار اسد و ادامه بحران در منطقه آیا به نظر شما طرح رئیس جمهور سوریه قابلیت اجرایی دارد؟
بشار اسد از مدت ها قبل اصلاحاتی را در سوریه شروع کرده بود و از زمانی که این بحران در سوریه شکل گرفت ما شاهد اصلاحات در سوریه بودیم اما خوب آن کسانی که بحران آفرینی در سوریه کردند هدفشان ایجاد اصلاحات نبود چرا چون امروز اصلاحاتی که بشار دارد در سوریه دنبال می کند ضروری است برای بسیاری از کشورها در منطقه ، این کشورهای عربی که حکومت های خاندانی و دود مانی دارند از این نوع اصلاحات بی بهره هستند، لذا آن چه که ما مشاهده می کنیم طرفی که دارد بحران آفرینی می کند و آن را ادامه می دهد اساس اهدافش اصلاحاتی نیست که بخواهد در سوریه انجام بگیرد و مردم سوریه بخواهند به حقوق خودشان برسند.
یعنی تروریست ها و حامیان آن ها نمی گذارند این طرح اجرایی شود؟
خوب دیدیم دیروز بعد از سخنرانی بشار اسد برخی از غربی ها و گروه های مصلحی که در حال جنگ هستند واکنش منفی نشان دادند و از این طرح استقبال نکردند اما یک نکته ای وجود دارد و آن هم این که سخنرانی بشار اسد مردم سوریه را بیشتر متوجه عمق توطئه ای کرد که بر علیه کشورشان صورت گرفته است . به نظر می رسد این سخنرانی موقعیت بشار را در سوریه تحکیم می بخشد. در واقع اگر بشار اسد ۲۲ ماه است که توانسته در مقابل بحران آفرینی ها ، بی ثباتی ها و
فشار های خارجی مقاومت بکند بدون شک و تردید عامل اصلی آن حمایت های مردمی است.
براساس صحبت های دیروز بشار اسد شما وحدت بین ملت و دولت سوریه را راه حل غلبه بر تروریست ها می دانید؟
قطعا این نوع طرح ها که از داخل خود حاکمیت ارائه می شود پایگاه های مردمی بشار را تقویت می کند و همین موجب شده گروه های تروریستی در مواردی پایگاه های مردمی خودشان را از دست بدهند وپیامد آن همان چیزی است که بشار در سخنرانی خود به آن اشاره کرد و باید به این نکته توجه داشته باشیم که فروپاشی حکومت از طریق نظامی به بن بست رسیده است ونتیجه بخش نخواهد بود وقتی که ما می بینیم در این مدت غربی ها و برخی کشورهای عربی حمایت های را از تروریست ها به عمل آورده اند و لیکن امروز در داخل حکومت از قوت اقتدار برخوردار است. به نظر من تقویت پایگاه های مردمی ، تروریست ها و حامیانشان را بیشتر به سمت این مطلب سوق می دهد که در نهایت باید از طریق گفتگو و راه حل
های سیاسی و به رسمیت شناختن موقعیت کنونی بشار اسد مسائل در سوریه خاتمه پیدا کند.
گفتگو از علیرضا بخشی